Het feit dat op één adres veel bedrijven zijn ingeschreven bij de Kamer van Koophandel kan wijzen op illegale trustdienstverlening, maar vormt niet per se een indicatie daarvan. De Nederlandsche Bank (DNB) heeft als toezichthouder de afgelopen jaren meer onderzoeken verricht naar illegale trustdienstverlening.
Dat antwoordt minister Kaag (Financiën) op Kamervragen van het CDA over fraudebestrijding door de Kamer van Koophandel. De KvK heeft geen zelfstandige rol in het bestrijden van fraude en witwassen. Er wordt niet systematisch bijgehouden hoeveel bedrijven er staan ingeschreven op één adres. Deze gegevens kunnen wel uit het Handelsregister worden gehaald. Deze informatie is overwegend openbaar.
Daarnaast hebben bevoegde autoriteiten ook toegang tot bepaalde niet openbare data. Zo beschikt de Belastingdienst over een Bronkopie van het Handelsregister. BTWwft kan als toezichthouder op domicilieverleners zoekacties laten uitvoeren waarbij een deel van de gegevens van de KvK kan worden gecombineerd met gegevens uit andere bronnen zoals het Basisregistratie Adressen en Gebouwen register (BAG register of kadaster).
Ongebruikelijke transacties
Kaag: “Als op één adres heel veel bedrijven staan ingeschreven kan dat een aanleiding zijn voor onderzoek naar illegale trustdienstverlening, echter het is niet per se een indicatie daarvan. Een veelvoud aan bedrijven ingeschreven op een adres kan kwalificeren als domicilieverlening. Daarvoor is geen vergunning of registratie vereist. Wel dient men zich te houden aan de eisen in de Wwft, zoals cliëntenonderzoek en de meldingsplicht van ongebruikelijke transacties.”
“Een toenemend aantal eenmanszaken waarvan het woonadres zou samenvallen met het adres van de onderneming maakt om privacy-redenen gebruik van de diensten van domicilieverleners. Daarnaast zijn er verschillende andere redenen waarom op één adres een groot aantal bedrijven kan staan ingeschreven. Zo kan er sprake zijn van een bedrijfsverzamelgebouw waar daadwerkelijk een groot aantal bedrijven is gevestigd, of kan het gaan om het adres van een groot concern met meerdere dochterondernemingen.”
De Nederlandsche Bank (DNB) houdt alleen toezicht op trustkantoren en niet op domicilieverleners. Kaag: “Dit laatste wordt gedaan door BTWwft. Door gegevens van de KvK te combineren met gegevens uit het Basisregistratie Adressen en Gebouwen register (BAG register of kadaster) krijgt BTWwft inzicht op welke adressen domicilieverleners actief zouden kunnen zijn en kan zij haar controles hierop inrichten.”
Het aantal signalen dat DNB ontvangt van illegale trustdienstverlening is volgens de minister de afgelopen jaren toegenomen. DNB werkt samen met verschillende ketenpartners zoals de Belastingdienst, FIOD, het OM en andere toezichthouders van de Belastingdienst zoals BTWwft.
Resultaat
Volgens de minister levert handhaven op basis van signalen resultaat op. “In 2021 heeft DNB twintig onderzoeken naar illegale trustdienstverleners opgestart. In tien gevallen leidde dit tot de conclusie dat sprake was van illegale dienstverlening en is deze beëindigd. Daarnaast heeft DNB in 2021 een bestuurlijke boete en een last onder dwangsom opgelegd aan illegale trustdienstverleners. Het proactief optreden, zonder signalen, tegen illegale trustdienstverlening doet DNB op beperkte schaal.”