De risico’s van politiek geweld, civiele onlusten en terroristische aanslagen voor het internationale bedrijfsleven zijn het afgelopen jaar gedaald. In 34 landen nam het risico af op onder andere oorlogen, staatsgrepen, stakingen en rellen. Het risiconiveau voor Nederland blijft door de lichte terrorismedreiging gelijk. Dat blijkt uit de Terrorism & Political Violence Map 2014, een analyse van tweehonderd landen en gebieden die jaarlijks wordt gepresenteerd door risicoadviseur en verzekeringsmakelaar Aon.
Hoewel de risico’s in de ons omringende landen verwaarloosbaar zijn, wordt Nederland net als vorig jaar ingedeeld in de risicocategorie ‘laag’. Vorig jaar steeg het risico voor ons land door terugkerende jihadisten uit Syrië, een risico dat ook dit jaar blijft bestaan.
In vier landen steeg het dreigingsniveau: Brazilië, Japan, Mozambique en Bangladesh. In totaal lopen tachtig landen het risico van een terroristische aanslag, 12 procent minder dan vorig jaar. Daarmee is terrorisme voor het eerst sinds jaren niet meer het grootste risico voor de internationale handel. Nu zijn dat civiele onlusten.
In Europa verbeterde de situatie aanzienlijk: in elf landen verdween het gevaar van civiele onlusten, mede gevoed door de verbeterde economische situatie. Het risico op aanslagen, stakingen en rellen voor bedrijven die zakendoen in Europa is gedaald, doordat civiele onlusten als gevolg van de economische crisis zijn afgenomen. Het lagere risico op terroristische aanslagen in Westerse landen duidt op een afgenomen dreiging van Al-Qaeda en verwante organisaties in deze regio.
Vooral de sectoren detailhandel en vervoer lopen het risico op een terroristische aanslag. Een derde (33 procent) van de aanslagen afgelopen jaar had betrekking op de detailhandel, een vijfde (18 procent) op de vervoersbranche. Dit komt met name doordat markten en winkelcentra voor iedereen toegankelijk zijn. Dat maakt de sector kwetsbaar voor terroristische aanslagen, zoals afgelopen jaar bleek in Kenia.
Het dreigingsniveau in Brazilië is gestegen van ‘middelhoog’ naar ‘ernstig’. Oorzaak hiervan zijn de wijdverbreide, gewelddadige protesten tegen de regering die gedurende heel 2013 plaatsvonden. Aon verwacht dat deze onlusten zich in 2014 waarschijnlijk voortzetten, met name in aanloop naar het WK voetbal en de verkiezingen in oktober. Voorafgaand aan de Olympische Winterspelen in Sotsji vonden in oktober en december aanslagen plaats in de Russische stad Volgograd. De Spelen worden beschouwd als mogelijk doelwit voor terroristen, mede als gevolg van het grote aantal mensen dat met het openbaar vervoer en per vliegtuig zal reizen. Openbaar vervoer is kwetsbaar voor terroristische aanslagen. Afrika blijft een van de meest risicovolle gebieden. Van alle landen ter wereld met een ernstig risico, zijn ruim de helft (58 procent) Afrikaanse landen, waaronder ook landen die belangrijk zijn voor de Nederlandse handel.
“De kaart geeft aan hoe dynamisch risico’s zijn”, zegt Marc van Nuland, CEO van Aon Risk Solutions Nederland. “Verschillende Afrikaanse landen en landen als Brazilië zijn interessant voor Nederlandse bedrijven. Juist als het gaat om investeringen en handel in gebieden met een hoog risico, moet hier in de boardroom aandacht voor zijn. Economische ontwikkeling, veiligheid en bedrijfscontinuïteit moeten in samenhang worden bezien. Dit vergt strategische keuzes op basis van inzicht in risico’s en kwetsbaarheden. Het betekent ook voorbereidingen treffen voor als het toch mis gaat: goed crisismanagement.”
Het verhoogde risico in Japan, van ‘verwaarloosbaar’ naar ‘laag’, benadrukt de toenemende dreiging van oorlog in Azië-Pacific en is een nieuw risico op politiek geweld in deze regio. Hoewel de kans dat er daadwerkelijk oorlog uitbreekt laag is, zijn de potentiële gevolgen ervan voor de wereldeconomie enorm.
In de volgende negentien landen geldt een ‘ernstig’ risico op politiek geweld, terrorisme en civiele onlusten: Afghanistan, Bangladesh, Centraal-Afrikaanse Republiek, Democratische Republiek Congo, Egypte, Irak, Jemen, Libanon, Libië, Mali, Niger, Nigeria, Pakistan, Palestijnse bezette gebieden, Soedan, Somalië, Syrië, en Zuid-Soedan.