
De rechtbank Limburg heeft toestemming gegeven voor het gebruik van genealogische DNA-databanken voor verwantschapsonderzoek in twee cold case-zaken. Het OM, de politie en het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) gaan deze opsporingsmethode nu inzetten om een doorbraak te forceren in de vastgelopen onderzoeken.
Verwantschapsonderzoek met gebruik van (private) genealogische DNA-databanken kan volgens het OM uitkomst bieden wanneer alle beschikbare opsporingsmiddelen niet hebben geleid tot een doorbraak in een strafzaak. Door het DNA-profiel van een onbekende dode of verdachte te vergelijken met de DNA-profielen van personen in een genealogische DNA-databank, kunnen (verre) verwanten van deze onbekende persoon in beeld komen. Met behulp van deze verwanten is het mogelijk om door stamboomonderzoek de identiteit van de verdachte of het onbekende dode slachtoffer te achterhalen.
Heuvelmoord
De eerste cold casezaak waarin deze methode wordt ingezet, betreft een woningoverval met dodelijke afloop. Op 14 augustus 2004 werd het echtpaar Leukel uit Berg en Terblijt op brute wijze overvallen in hun huis. Een onbekende man ging hen te lijf met onder andere een zaag. Sjef Leukel (68) overleed ter plaatse aan zijn verwondingen. Zijn vrouw belandde in coma, waar ze na tien dagen uit ontwaakte. De zaak kreeg landelijke bekendheid als de ‘Heuvelmoord’.
Ondanks uitgebreid en langdurig onderzoek, het uitloven van een beloning voor de gouden tip en de aanwezigheid van veel dadersporen, is de identiteit en het motief van de dader tot nu toe altijd onbekend gebleven.
De andere geselecteerde zaak is het onderzoek naar een onbekende overleden vrouw. Politie en OM gaan ervan uit dat zij slachtoffer is geworden van een misdrijf. Haar lichaam werd op 6 januari 2013 aangetroffen bij de Pietersplas in Maastricht. Ondanks uitvoerig onderzoek is de identiteit van de vrouw tot op heden niet bekend. Dit bemoeilijkt ook het strafrechtelijk onderzoek naar het misdrijf. Het verwantschapsonderzoek in genealogische DNA-databanken is de ultieme poging om haar identiteit te achterhalen.
Toestemming
De twee databanken waar gebruik van wordt gemaakt voor het onderzoek zijn gevestigd in de Verenigde Staten. Het overgrote deel van de personen in deze databanken heeft een Noordwest-Europese herkomst, waardoor ze ook goed bruikbaar zijn voor Nederlandse strafzaken. De vergelijkingen vinden uitsluitend plaats met DNA-profielen van mensen die hiervoor expliciet vooraf toestemming hebben gegeven aan de databank.