Het nieuwe Justitieel Complex Zaanstad (JCZ) is dinsdag geopend, hoewel er nog geen gedetineerden zijn gevestigd. Het moet de grootste en modernste gevangenis van Nederland worden.
De gevangenis is gevestigd op bedrijventerrein HoogTij in Westzaan (Zaanstad) en gebouwd door het consortium Pi2, een dochteronderneming van InfraRed Capital Partners Limited en Ballast Nedam. Het nieuwe complex bestaat uit een huis van bewaring, gevangenis en psychiatrisch centrum en is gebouwd ter vervanging van verouderde accommodaties in de regio. Het gebouw heeft een oppervlakte van 68.000 vierkante meter met 667 cellen en zal plaats bieden aan ruim duizend gedetineerden.
Kernbegrippen voor het ontwerp zijn: humaan, sober, doelmatig en robuust. Er wordt gewerkt met als uitgangspunt ‘binnen beginnen, om buiten te blijven’. Het leven van de ‘justitiabelen’ is niet langer strikt gereguleerd, ze worden ook aangesproken op eigen verantwoordelijkheid. Door de zelfredzaamheid zou de re-integratie al in de gevangenis moeten beginnen en niet pas op het moment dat de gedetineerde naar buiten gaat.
Het justitieel complex is duurzaam en toekomstbestendig gebouwd en kan multifunctioneel worden ingezet. Het is geschikt voor celgebruik door twee personen. Naast de bouw en coördinatie van de installatietechniek is Ballast Nedam verantwoordelijk voor de exploitatie en het beheer gedurende een periode van 25 jaar, die vanaf 1 maart is ingegaan.
Het intrekken van gedetineerden heeft vertraging opgelopen toen bij het testen van de techniek bleek dat op een van de cruciale technieken in het pand onvoldoende bedrijfszekerheid was om de inhuizing te realiseren. De exacte datum van inhuizing is nog niet bekendgemaakt.