De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) legt de komende jaren in het toezichtwerk extra nadruk op datahandel, de digitale overheid en artificiële intelligentie en algoritmes. Extra nadruk op deze thema’s zou nodig zijn om de bescherming van persoonsgegevens in Nederland te borgen.
Misbruik of onverantwoordelijk gebruik van persoonsgegevens kan bijvoorbeeld leiden tot foutieve beslissingen, uitsluiting van mensen en discriminatie. Tot en met 2023 geven de focusgebieden onder meer richting aan de uitvoering van de wettelijke taken van de AP. Voorzitter Aleid Wolfsen: “Bescherming van persoonsgegevens is een belangrijk grondrecht dat er is om ons tegen misbruik te beschermen. Het gaat in de kern over zeggenschap, over autonomie, over dat wij als burgers zelf gaan over wat we met wie delen. Ik hoor nog veel te vaak onterecht dat de privacywet ontwikkelingen in de weg staat. Het is geen kwestie van of-of, maar van en-en. Zorgvuldig omgaan met persoonsgegevens is onderdeel van ontwikkeling en innovatie.”
Steeds meer apparaten en diensten verzamelen persoonsgegevens waardoor ze steeds meer van mensen weten. Dit gebeurt zonder dat gebruikers altijd precies weten wat er met die gegevens gebeurt en wie er toegang toe heeft. De AP ziet drie grote trends die van invloed zijn op de bescherming van persoonsgegevens: doorgroei van de datasamenleving, toename van digitaal onrecht en toename van privacybewustzijn.
In vervolg op deze trends kiest de AP voor de drie genoemde focusgebieden. Datahandel: Data maken producten en diensten slimmer en deze producten en diensten creëren vervolgens weer meer data. Dit heeft voordelen, maar ook nadelen: er vindt steeds meer ongeoorloofde doorverkoop plaats van persoonsgegevens aan derden. Mensen verliezen hierdoor steeds meer grip op hun gegevens en daarmee op hun leven.
Digitale overheid: Centrale en lokale overheden, uitvoeringsorganisaties en politie en justitie beschikken over een grote hoeveelheid – vaak gevoelige en bijzondere – persoonsgegevens. De overheid werkt gericht aan het inzetten van persoonsgegevens. Het is van belang dat de overheid verantwoordelijk omgaat met persoonsgegevens, zodat mensen niet onnodig in de knel kunnen komen.
AI en algoritmes: Steeds meer bedrijven en organisaties maken gebruik van algoritmes en AI. Dit biedt voordelen en leidt tot nieuwe nuttige toepassingen. Maar de inzet van AI en algoritmes kent ook risico´s en schadelijke effecten. Onverantwoordelijk gebruik van algoritmes kan leiden tot foutieve beslissingen, tot uitsluiting van mensen en tot discriminatie. De AP is als toezichthouder verantwoordelijk voor het toezicht op de verwerking van persoonsgegevens, en daarmee ook op de toepassing van AI en algoritmes waarbij persoonsgegevens worden gebruikt.