De tegenstanders van de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv) hebben het referendum naar alle waarschijnlijkheid nipt gewonnen. Op basis van 80 procent van de stemmen stemde 49 procent tegen en 47 procent voor. De kans dat de voor- en tegenstanders nog van stuivertje wisselen, is klein.
De opkomstdrempel is in de voorlopige uitslag met 51 procent ruimschoots gehaald. Het referendum is geldig als minimaal 30 procent van de kiesgerechtigden komt opdagen. Omdat het referendum gelijktijdig met de gemeenteraadsverkiezingen plaatsvond, is de verwachting dat de opkomst van beide volksraadplegingen ongeveer gelijk zal zijn. In 45 gemeenten vonden door gemeentelijke herindelingen geen gemeenteraadsverkiezingen plaats, maar konden burgers in het referendum wel hun mening laten horen.
De nieuwe wet, die ook wel ‘aftapwet’ of ‘sleepwet’ wordt genoemd, geeft de Nederlandse geheime diensten AIVD en MIVD meer bevoegdheden om internetverkeer op de kabel af te tappen.
Ook nu de voorlopige uitslag laat zien dat de tegenstanders van de inlichtingenwet het referendum erover nipt hebben gewonnen, stapt datacenter BIT naar de rechter om de wet ongeldig te laten verklaren. Dit doet de organisatie samen met een coalitie die onder andere bestaat uit Bits of Freedom, Privacy First, de Nederlandse Vereniging van Journalisten en de Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten.
BIT is verheugd dat de meerderheid van de stemgerechtigden tegen de Wiv is. Gezien het om een raadgevend referendum gaat, kan en mag de politiek de uitslag negeren en treedt de wet wellicht alsnog (onaangepast) in werking. Daarom gaat BIT evengoed naar de rechter. (Een deel van) de coalitie wil graag amendementen toevoegen op enkele onderdelen van de Wiv in een (te verwachten) Kamerdebat.
Alex Bik, CTO bij BIT: “De gevolgen van deze sleepwet kunnen verstrekkend zijn. Niet alleen voor burgers, maar ook voor de gehele Nederlandse digitale economie. Organisaties brengen hun IT liever onder in een land waar de vertrouwelijkheid van hun gegevens beter beschermd is. Daarmee verslechtert de concurrentiepositie van de Nederlandse IT-sector. De IT- en datacentersector vormen inmiddels de derde mainport van Nederland en zijn goed voor een gigantisch aantal banen. Daar moeten we gebruik van maken in plaats van afbreuk aan doen. Al eerder slaagden wij erin om de bewaarplicht communicatiegegevens van tafel te vegen. Ook dit keer hopen wij op succes en staan wij voor een open, veilig en vrij internet met waarborging van privacy.”