In Nederland is sinds 2015 ieder jaar vaker tbs opgelegd. In 2015 gebeurde het 146 keer, het jaar daarop 171 keer, in 2017 205 keer en vorig jaar steeg het aantal tot 237. De Raad voor de Rechtspraak zegt dat er geen duidelijke verklaring voor de stijging is.
Bij tbs worden daders behandeld, meestal in een gesloten kliniek. Ze komen pas vrij als de kans op herhaling klein is. Tbs kan worden opgelegd bij misdrijven waarop minstens vier jaar gevangenisstraf staat. Voorwaarden zijn ook dat de verdachte het misdrijf heeft gepleegd onder invloed van een psychische stoornis en dat er gevaar is voor de maatschappij.
De rechter legt alleen tbs op als een deskundige heeft vastgesteld dat er sprake is van een psychische stoornis. Een verdachte hoeft niet mee te werken aan een onderzoek, maar dan kan de rechter bepalen dat iemand naar het Pieter Baan Centrum moet waar de verdachte gedurende zes weken wordt geobserveerd.