De kosten die de overheid maakt voor de opsporing, vervolging en berechting van strafbare feiten en voor het verblijf in een justitiële inrichting, worden straks deels op daders verhaald. Dit staat in twee wetsvoorstellen van minister Opstelten en staatssecretaris Teeven (Veiligheid en Justitie) die bij de Tweede Kamer zijn ingediend.
Ook gaan daders een bijdrage leveren in de kosten van de zorg aan slachtoffers van strafbare feiten. Daarom gaat een deel van de opbrengsten naar de slachtofferzorg. De bijdrage voor kosten van de veroordeling en de zorg aan slachtoffers moet samen met de eigen bijdrage voor het verblijf in een justitiële inrichting leiden tot een netto opbrengst van 65 miljoen euro per jaar.
De regeling omvat de kosten van politie, openbaar ministerie en NFI, berechting en van de slachtofferzorg. Veroordeelden betalen niet de daadwerkelijk gemaakte kosten, maar een deel in de vorm van een vast bedrag. De hoogte daarvan hangt bijvoorbeeld af van wie de verdachte veroordeelt: een enkelvoudige of meervoudige kamer.
Er is geen omvangrijke administratie nodig, aangezien de bijdrage wordt geïnd nadat de straf onherroepelijk is geworden. Het maakt niet uit of de verdachte straf krijgt voor meerdere delicten, zolang er één strafproces wordt gevoerd, betaalt hij maar één bedrag. Het kabinet wil voorkomen dat de maatregel de resocialisatie van de veroordeelde in de weg staat of andere (sociale) problemen veroorzaakt. Daarom krijgt elke betalingsplichtige een standaardbetalingsregeling aangeboden van zes maandelijkse termijnen. Ook is een individuele betalingsregeling of (tijdelijk) uitstel van betaling mogelijk. Bij de inning wordt dus rekening gehouden met het inkomen van betrokkene.
In het tweede wetsvoorstel staat dat gedetineerden, tbs-gestelden en ouders van veroordeelde jeugdigen een eigen bijdrage betalen voor verblijf in een inrichting. Er zal een bijdrage gelden van zestien euro per dag, met een maximum van twee jaar. Ongeveer de helft van alle gedetineerden heeft een straf korter dan een maand en betaalt minder dan vijfhonderd euro. Voor ouders van veroordeelde jeugdigen geldt straks een lagere bijdrage die in overeenstemming is met de nieuwe Jeugdwet.
De bijdrage zal pas worden opgelegd na afloop van de detentieperiode, zodat de bijdrageplichtige de kans krijgt om eerst een inkomen te verwerven. Overigens geldt dezelfde betalingsregeling als voor de kosten voor strafvorderlijk optreden en slachtofferzorg.
